بازنشستگی یک قانون
سی‌سالگی قانون کار ۲۹ آبان ماه ۱۳۶۹ یکی از چالش‌برانگیزترین قوانین اقتصادی کشور در «مجمع تشخیص مصلحت نظام» به تصویب رسید. «قانون کار» به‌عنوان یکی از قوانین پایه در تنظیم مناسبات و تعاملات اقتصادی، دارای تبعات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی متعددی است. روایت تکوین و تصویب این قانون در دهه ۶۰ شمسی و آنچه در سی سال گذشته بعد از تصویب آن رخ داده است، هم برای مناسبات کار و کارگری جامعه ما و هم به‌صورت کلی برای نظام‌سازی اسلامی در سایر عرصه‌های اجتماعی قابل‌تأمل و دقت است. تا پیش از انقلاب اسلامی، «قانون کار» کشور مصوب سال ۱۳۳۷ بود …
چگونه کنکور را از میان برداریم؟ (۱)
مسئله کنکور فارغ از علل و آسیب‌های پدیده کنکور، اکنون در موقعیتی قرار گرفته‌ایم که تقاضایی پرحجم، نامتعادل و نامتناسب (نامتناسب با نیاز دانشگاه و علاقه و شایستگی داوطلب) برای ورود به آموزش عالی وجود دارد. کنکور نیز راه‌حلی برای غربالگری ورود به دانشگاه بود اما نتوانست مسئله را حل کند و روزبه‌روز بر پیچیدگی مسئله افزود. راه‌حل‌های دیگر نیز در گذر زمان، طرح و حتی تصویب شدند اما از عهده حل مسئله برنیامدند: حذف آزمون برای رشته‌های کم متقاضی، هم تقاضای پرحجم را حل نکرد و هم تناسب داوطلب با رشته را پاسخ نداد. افزودن معدل به کنکور یا …
تحلیلی بر ابعاد توزیعی بازار سرمایه در اقتصاد ایران
صحبت در مورد اثرات بازار سرمایه بر توزیع درآمد در اقتصاد ناظر به هر کدام از زیربخش های این بازار متفاوت خواهد بود. به واقع می‌بایست اثرات توسعه بازار بدهی، بازار اولیه سهام و بازار ثانویه سهام را بر بازتوزیع درآمد در اقتصاد ایران مشخص نمود. اما با توجه به اینکه در بازار سرمایه ایران بازار ثانویه بسیار بزرگ‌تر از دیگر بازارها شده است ابتدا اثرات توزیعی این بازار مورد بررسی قرار می‌دهیم. بازار ثانویه محل داد و ستد اوراق (سهام، اوراق مشتقه و..) منتشر شده در بازار اولیه است. حجم بازار ثانویه سهام در اقتصاد ایران به شدت گسترش …
خروج: فرمان کرونا به فعالین بازار کار
سرانجام اولین گزارش از وضعیت بازار کار ایران بعد از آغاز بحران شیوع ویروس کووید ۱۹ از سوی «مرکز آمار ایران» منتشر شد. «نتایج گزارش نیروی کار بهار ۱۳۹۹» اولین آثار بحران کرونا بر وضعیت اشتغال و ساختار عرضه و تقاضا در بازار کار ایران را نشان می دهد؛ زیرا طبق استانداردهای سازمان بین‌المللی کار، داده های گزارش فصلی نیروی کار در دومین و سومین هفته از دومین ماه هر فصل گردآوری می شود و بدین‌جهت داده‌های گزارش زمستان ۱۳۹۸، قبل از آغاز رسمی بحران شیوع کووید ۱۹ بود. وضعیت شاخص های کلیدی بازار کار، یکی از دغدغه های اقتصادی-اجتماعی …
انحصارطلبی؛ بلای جان آموزش و پرورش
آدم ضعیف، از کم شدن قدرت خویش هراس دارد و سعی می‌کند از ابزارهای خود برای نشان دادن یا تثبیت حداقل قدرتی که فکر می‌کند در اختیار دارد، استفاده کند. این قدرت‌طلبی که ناشی از ترس است، او را به انحصارطلبی می‌کشاند. سعی می‌کند برای خود، جزیره‌ای جداگانه بسازد که رئیسش باشد. اگر بخواهد درب‌های جزیره را به روی همگان باز کند، ممکن است آدم‌های توانمندتر یا قوی‌تری بیایند و او را از کرسی ریاست به زیر کشند. پس به او حق دهید که چنین رفتاری داشته باشد. این حال آموزش و پرورش ایران، در بسیاری عرصه‌هاست و خصوصاً آموزش …
آسیب شناسی آموزش رسمی عمومی از منظر عدالت آموزشی در دوران شیوع کرونا
آموزش رسمی عمومی (آموزش و پرورش) با خبر شیوع بیماری کرونا در ایران، وارد یک شوک سنگین شد. با توجه به سرعت شیوع بیماری، مدارس به سرعت تعطیل شدند و این تعطیلی به صورت مستمر و در شرایط ابهام آلودی تاکنون تمدید شده است. این تعطیلات کوتاه مدت و تمدیدهای ابهام آلود آن، باعث شد که جامعه آموزشی ایران، شرایط را گذرا فرض کرده و عمدتا به دنبال بازگشت به شرایط عادی بودند در حالی که به نظر می رسد تا پایان سال تحصیلی ۱۳۹۹-۱۴۰۰ همچنان جامعه ایرانی، با مسئله کرونا مواجه باشد. پس نیاز است تا آموزش رسمی عمومی …
آینده‌پژوهی مقوله «کار»: تأملی برای الگوی پایه پیشرفت
مقدمه؛ چرا آینده دنیای کار مهم است؟ یکی از موضوعاتی که در هر پنج بخش اصلی «الگوی پایه پیشرفت»، مورد کم‌توجهی قرار گرفته، موضوع «کار» است. کار در نظام فکری اسلام و به‌طور خاص در نظام اقتصادی آن، از جایگاهی بی‌بدیل و اهمیتی کم‌نظیر برخوردار است. «کار»، یگانه عامل حقوق مکتسبه انسانی، ریشه اصلی مالکیت و عامل اصلی خلق ارزش است و بدین‌جهت، در نظام سهم‌بری نهاده‌های تولید که سهم هر یک از عوامل تولید، مشخص و معین می‌گردد، بالاترین مزیت‌ها و امتیازها، برای عنصر «کار» تعریف و معین گردیده است [۱]. ارزش ذاتی کار به‌عنوان فعل اصلی و هویت‌بخش انسانی، …
«قانون کار» در دو راهی
برخی آن را عامل بیکاری برمی‌شمارند و برخی زمینه‌ساز استثمار و ظلم به کارگران و مستضعفین. گرایش‌های سرمایه‌سالارانه از چسبندگی و عدم انعطاف‌پذیری بازار کار به‌واسطه آن سخن می‌گویند و طرفداران موسوم به جناح چپ و سوسیال اقتصادی، آن را قانونی ظاهراً حمایتی از کارگر، اما برای توجیه ظلم به کارگران برمی‌شمارند. مشهور است که هر قانونی را برندگان و بازندگانی است اما این قاعده در مورد «قانون کار» جمهوری اسلامی ایران چندان صادق نیست چراکه در مورد این قانون نوعی احساس نارضایتی عمومی وجود دارد. کارگران به ابهام‌های مربوط به موادی همچون ماده ۷ و ۲۷ و ۴۱ در …
سوخت مردم؛ سوخت دولت
مشهور است که از معجزه‌های زمان آن است که هر چه در مدار آن طی می‌کنی، کمتر غافلگیر می‌شوی و کمتر رویدادی غافلگیر و بهت‌زده‌ات می‌کند. اما به نظر می‌رسد هم چنان خرد جمعی و بنیه کارشناسی نظام تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری کشور، به‌صورت فزاینده پتانسیل خلق تعجب و حیرت ما را دارد. اجرای مصوبه شهریورماه سران قوا در مورد اصلاح قیمت بنزین در ساعت صفر ۲۴ آبان‌ماه، آخرین نمونه از این غافلگیری است. به نظر می‌رسد شدت این غافلگیری به حدی است که علاوه بر مردم، خود دولت و شخص رئیس‌جمهور نیز دچار غافلگیری شده است. حداقل این بهت و …
عدالتِ سندی، عدالتِ شاخصی
سابقه سندنویسی در کشور ما به حدود ۲۰ سال گذشته بازمی‌گردد؛ زمانی که اولین سند چشم‌انداز ۲۰ ساله جمهوری اسلامی ایران که افق و دورنمای حرکت ملی تا سال ۱۴۰۴ را ترسیم می‌کرد، با تلاش نخبگان دانشگاهی و از طریق پیشنهاد مجمع تشخیص مصلحت نظام به رهبری انقلاب ارائه و پس از اصلاحاتی توسط ایشان ابلاغ شد. پس از آن نیز حجم زیادی از اسناد ملی در زمینه‌های مختلف –سیاست‌های کلان، نقشه جامع علمی کشور، نقشه مهندسی فرهنگی، سند الگوی پایه پیشرفت و…- از سوی نهادها، شوراهای عالی و مسئولان مختلف تصویب و ابلاغ شد. فارغ از هرگونه قضاوت محتوایی …
تازه ها
