مفهوم عدالت

تبیین مفهومی نظریه عدالت اجتماعی در اندیشه شهید صدر

به مناسبت ۱۹ فروردین ۱۳۵۹ سالروز شهادت شهید صدر رحمه الله علیه

عدالت اجتماعی ارزشی اصیل، مبنایی اساسی و رکنی بی‌بدیل در مکتب اسلام به باور شهید صدر است. باور صدر، عدالت به‌عنوان ارزشی توحیدی حسب موضوعات مختلف، معنای خود را می یابد. در ساحت فردی، عدالت به معنای رعایت حد اعتدال و استقامت در شریعت است. در ساحت حیات جمعی در پیوند با استخلاف عامه انسان، عدالت اجتماعی متضمن دو رکن تعادل اجتماعی و تأمین اجتماعی است که رکن دوم بر دو طریق مردمی و دولتی صورت می پذیرد.

به‌واقع در دیدگاه شهید صدر، عدالت اجتماعی متقارن با نوعی توازن اجتماعی است و کارکرد رکن تأمین اجتماعی برگشت جامعه به توازن مورد هدف است چراکه با پذیرش معیار کار در نظام توزیعی اسلامی و با توجه به نابرابری بنیادین انسان ها به لحاظ قابلیت و استعداد این عدم تعادل، طبیعی است. ازاین‌جهت در کنار معیار کار، معیار نیاز نیز به‌عنوان اصل حاکم بر حوزه تأمین اجتماعی موردپذیرش مکتب اجتماعی اسلام است.

عدالت اجتماعی نیازمند مداخله مستقیم و حداکثری دولت اسلامی خاصه در منطقه الفراغ است و بزرگ‌ترین مانع اقامه عدالت در دیدگاه او، حب و وابستگی به دنیا است.

این مطلب ابتدا به تفصیل در فصلنامه علمی-پژوهشی نقد و نظر در تابستان سال ۱۳۹۶ به چاپ رسیده است که فایل مقاله در این سایت قابل دسترسی است: لینک

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

دکمه بازگشت به بالا