تجویزها و بایدها در اقامه عدالترصدخانه عدالت اجتماعی

مقایسه بین‌المللی شاخص ترکیبی عدالت در حوزه «معیشت و نیازهای اساسی (رفاه عمومی)»

از سری گزارش‌های «رصدخانه عدالت اجتماعی»

در این گزارش -که مستخرج از سلسله گزارش‌های رصدخانه عدالت اجتماعی است- براساس سنجه‌هایی که در ادامه معرفی شده‌اند، شاخص ترکیبی عدالت در حوزه «معیشت و نیازهای اساسی (رفاه عمومی)» محاسبه شده است. داده‌های این گزارش از ۱۰ پایگاه معتبر بین‌المللی دریافت و سپس شاخص ترکیبی مذکور محاسبه و مقدار آن بین ۰ تا ۱۰ نرمال‌سازی شده است؛ هر چه از مقادیر پایین (صفر) به مقادیر بالا (۱۰) حرکت کنیم، نشان از بهبود نسبی شاخص عدالت است.

در نمودار فوق وضعیت ایران در مقایسه با ۴ کشور دیگر در بعد سطح معیشت و تامین نیازهای اساسی (رفاه عمومی) از قبیل عدم فقر، زیرساخت‌ها و نیازهای اولیه از قبیل مسکن قابل مشاهده است. متاسفانه به دلیل رشد­های منفی اقتصادی در دهه اخیر وضعیت این سنجه در ایران نامناسب است. همچنین افزایش گروه­های فقیر و کمبود دسترسی به مسکن به وخامت وضعیت این سنجه برای کشور افزوده است و در سال­های اخیر از کشورهای ترکیه و مالزی نیز بدتر شده است.

 

 

سنجه‌های شاخص ترکیبی توزیع درآمد و نابرابری:

  • نرخ فقر: تعداد افراد فقیر را در کل جمعیت نشان می­دهد. معیار فقیر بودن نیز داشتن درآمدی کمتر از ۱٫۹ دلار، ۳٫۲ دلار و ۵/۵ دلار بر اساس برابری قدرت خرید است که در این پژوهش از ۳٫۲ دلار استفاده شده است.
  • شدت فقر: بیانگر فاصله افراد از خط فقر است. یعنی آیا همه نزدیک خط فقر هستند و فقر آنها اندک است یا اینکه فاصله آن‌ها با خط فقر زیاد بوده و درنتیجه شدت فقر فقیران بیشتر است.
  • سوء تغذیه: این سنجه میزان شیوع سوء تغذیه را نشان می­دهد. درصدی از جمعیت که مواد غذایی لازم را مصرف نمی­کنند. مواد غذایی لازم بر اساس میزان کالری مورد نیاز بدن تعریف می­شود.
  • کیفیت زیرساخت‌ها: این سنجه نشانگری است از وضعیت کل زیرساخت‌ها در یک کشور. مثلا درصد تعداد افرادی که به تلفن ثابت دسترسی دارند یکی از شاخص­های اندازه‌گیری کیفیت زیرساخت‌ها است.
  • تولید سرانه: این سنجه تولید به ازای هر نفر را نشان می­دهد (کل تولید ناخالص هر کشور تقسیم بر جمعیت) برای اینکه این اعداد قابل مقایسه باشند از دلار برابری قدرت خرید استفاده می­شود.
  • مسکن: این سنجه زیرمجموعه شاخص پیشرفت اجتماعی است و وضعیت مسکن را در هر کشور نشان می­دهد.
  • شاخص اجاره مسکن: این شاخص توسط موسسه نامبئو (Numbeo institute) تولید شده و وضعیت اجاره مسکن را در کشورها نشان می­دهد.
  • شاخص هزینه­های زندگی: به طور مشابه، این سنجه نیز توسط موسسه نامبئو تولید شده و وضعیت هزینه­های زندگی را در کشورها نشان می­دهد.

(سنجه­هایی که مفهوماً امکان قرارگیری در این بخش را داشتند ولی به علت نبود داده حذف شدند: * سنجه حاشیه‌نشینی یا شرایط بد وضعیت مسکن * شاخص توان­پذیری مسکن * سنجه­های تعداد خانه به ازای هر نفر و نسبت افراد مالک و مستاجر)

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

دکمه بازگشت به بالا