دومین نشست تخصصی «تدبر موضوعی عدل و قسط در قرآن کریم»
[siteorigin_widget class=”SiteOrigin_Widget_Slider_Widget”][/siteorigin_widget] جلسه دوم نشست تخصصی با عنوان «تدبر موضوعی قسط و عدل در قرآن کریم»، روز شنبه ۱۳ مردادماه ۱۳۹۷ توسط هسته عدالت پژوهی مرکز رشد برگزار شد. در این نشست استاد الهی زاده به ارائه ادامه بحث پیرامون «قسط و عدل در قرآن کریم» پرداختند. در جلسه گذشته چنین بیان شد که قسط همان عدالت ساختاری است و عدل، عدالت ارتباطی و رفتاری. این دو لفظ با هم متفاوت بوده و مفهومی متفاوت دارند. اکنون پرسش از ارتباط بین این دو است. مدعای ارائه این جلسه آن است که قسط و عدل از نگاه قرآن کریم، تناسب …
اقامه قسط و جامعه سازی عادلانه
عدالت مفهومی متمایز از عدالت اجتماعی است. عدالت در سراسر عالم (از مقام واحدیت خداوند متعال تا خلقت عالم تکوین) و خصوصا تمامی اجزای حیات انسان نافذ و قابل بحث و بررسی است. هیچ امری در خصوص انسان نیست مگر آنکه می توان آن را بر اساس معیار و ارزش عدالت، به ترازو و محک نقد و ارزشیابی گذاشت. همه ابعاد و عناصر زندگی انسان بر اساس عدالت وزن می یابد و بدون آن، دچار بی وزنی و پوچی می شود، جایی در عالم وجود ندارد و برای آن حقیقتی نیست. به همین علت، در روز قیامت، آنچه بر موازین …
بخل، ایمان به غیب و مسئله عدالت
عدالت اجتماعی ستون فقرات حیات انسانی است و بدون آن، قوام یافتگی جامعه انسانی دچار مشکل می شود. از این منظر است که بزرگترین هدف اجتماعی انبیاء برقراری عدالت اجتماعی بیان شده است: لقد ارسلنا رسلنا بالبینات و انزلنا معهم الکتاب و المیزان لیقوم الناس بالقسط (حدید/۲۵). اما برقراری عدالت با دو چالش جدی مواجه است: ۱٫ طاغوت که عدالت را به ضرر خود می داند و سعی دارد تا جامعه انسانی را به استثمار خویش درآورد. از این روست که برای برقراری عدالت اجتماعی، جهاد لازم است: و انزلنا الحدید فیه باس شدید و منافع للناس و لیعلم الله …
تشخیص موضوع به جای تعریف عدالت
یکی از چالش های اساسی در بحث عدالت که می تواند حتی منجر به عدم تحقق آن شود، دشواری تعریف عدالت است. اندیشمندان مختلفی عدالت را به صور مختلف تعریف کرده اند و اجماعی هم در این زمینه وجود ندارد. تعریف عدالت به برابری، آزادی، قابلیت، شایستگی، بایستگی، تلاش و کارایی، انصاف، بی طرفی و … همگی تعاریفی هستند که در عرصه عمل و نیز در عرصه مفهوم، دچار مانع و بن بست شده اند. اما به نظر می رسد راه برون رفت از این ابهام و بن بست ها، تعیین موضوع عدالت است. ما ابتدا باید موضوع عدالت را …